12 mai 1296
Référence : Potthast,
24340.
Notice : Georges Digard,
Maurice Faucon, Antoine Thomas, Robert Fawtier, Les
registres de Boniface VIII - Recueil des bulles de ce pape publiées ou
analysées d’après les manuscrits originaux des archives du Vatican, 1884-1939,
n° 1065 (CLXXVIIII).
Dispensatio matrimonii.
Dilecto filio nobili
viro Helye Thalayrandi comiti Petragoricensi et vicecomiti Leomanie ac Altivillaris
et dilecte in Christo filie
nobili mulieri Puelle, nate quondam
Geraldi comitis Armaniaci, uxori ejus.
Etsi conjunctionem copule.
Ut in matrimonio illicite contracto remanere possint.
Datum Rome, apud Sanctum Petrum, IIII id. maii, anno secundo.
Original : Reg. 47, fol. 39
Edition : Joannis Hyacinthi Sbaralea, Bullarium franciscanum etc., 1765, tome 4, p. 393, n° LXVII.
Ut
non obstante consanguinitatis
impedimento, in matrimonio permaneant, quod contraxerunt. Ex
reg. Vat. pont., epist. 179,
an. 2.
Dilecto filio nobili viro
Heliae Thalayrandi comiti Petragoricen. (1) ... et vicecomiti Leomaniae (2) et Altivillaris, et dilectae in
Christo filiae nobili mulieri puellae natae quondam Geraldi
(3) comitis Armaniaci (4) uxori ejus salutem
et apostolicam benedictionem.
Etsi
conjunctionem copulae conjugalis in tertio consanguinitatis
gradu sacri canones interdicant (5), apostolicae tamen sedis consueta benignitas rigorem ipsorum canonum temperans, mansuetudinis lenitate super iis interdum certis personis gratiam dispensationis indulget, et quod juris severitas denegat, concedit de abundantia pietatis cum conditione personarum ipsarum, locorum, et temporum sollicita consideratione
discussa id, quod necessitate
cogente, vel utilitate suadente cognoverit expedire. Sane oblata nobis
pridem per dilectum filium fratrem Ammanneum de Mota ordinis Minorum ex parte vestra petitio continebat, quod ab olim
inter praedecessores, et vassllos,
ac amicos vestros, instigante pacis aemulo humani
generis inimico, gravia guerrarum discrimina suscitata fuerunt, quarum occasione praeter non modica damna rerum, plurima personarum, et animarum pericula evenerunt, et verisimiliter dubitabatur, ne inde provenire contingerent graviora. Unde ad hoc, ut hujusmodi cessarent discrimina (6), pericula
tam gravia vitarentur, cum aliud in hac parte non appareret opportunum remedium, affectabatis invicem matrimonialiter copulari. Sed
quia tertio estis consanguinitatis
gradu conjuncti, non poterat, impedimento hujusmodi obsistente, vestrum in hac parte, absque dispensatione sedis apostolicae, desiderium adimpleri. Quare idem frater nobis ex parte vestra humiliter supplicavit, ut super hoc de opportunae
dispensationis gratia providere misericorditer curaremus ; nobis autem non denegantibus, nec
expresse concedentibus dictam
gratiam a praedicto fratre taliter postulatam, idem frater credens
per hoc, sicut ex relatione
ipsius postmodum didicimus, nos petitionibus hujusmodi annuisse, vobis concessam esse a nobis praedictam dispensationis gratiam per suas litteras intimavit, cujus litteris vos fidem credulam adhibentes ad fedandas guerras praedictas, et alia praedicta pericula evitanda matrimonium contraxistis. Quare per saepedictum fratrem culpam suam in hoc humiliter confitentem, iterato nobis ex parte vestra fuit cum instantia suppliciter postulatum, ut cum ex hujusmodi contractu matrimonii videatur fore praedictis dissidiis, et periculis obviatum, providere in hac parte vobis salubriter per dispensationis beneficium de benegnitate apostolica dignaremur. Nos igitur, qui salutem quaerimus singulorum, et libenter christifidelibus quietis commoda procuramus, consideratis praemissis, et aliis, quae super hoc putavimus attendenda, vestris supplicationibus inclinati, ut impedimento consanguinitatis hujusmodi non obstante, possitis in dicto matrimonio licite remanere, auctoritate praesentium de speciali gratia dispensamus, prolem suscipiendam ex vobis legitimam nuntiantes. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostrae
dispensationis etc.
Datum Romae apud Sanctum
Petrum, IV idus maii, pontificatus nostri anno II.
(1)
Petragoricen. : melius Petrocoricen. incolis le Perigord
provinciae Galliae in Aquitania. Ejus termini sunt Lemovixensi
et Cadurcensis provinciae
ad orient. Infulismensis ad boream,
Agennensis ad merid. et Santonensis ad occas. Praecipuae ejusdem urbes Petrocorium, incolis Perigueux, unde cognomen provincia desumit, Sarlatum et Bergeracum.
(2)
Leomaniae : incolis
Lomagne, oppidi in Vasconia
superiori, seu Aquitania.
(3)
Geraldi : Gallis Geraud hujus nominis
V. qui natus anno 1245, ex Rogerio de Arminiaco, vitam absolvit anno 1283. Geneal. historiq.
des maisons souverain., tom. 3.
(4)
Comitis Armaniaci : melius Arminiaci, incolis l’Armagnac provinciae Galliae in Aquitania inter Benebarnum et fluvium Garumnam, cujus praecipuae urbes sunt Auscii
et Lactora.
(5)
Sacri canones interdicant : ut legentibus
constat concil. Lateran. IV
coactum sub Innocentio III, anno 1215, in decretis ejusdem n. 50 de restricta
prohibitione matrimonii.
(6)
Ut hujusmodi cessarent
discrimina : aequitati consentaneum
videtur, teste D. Thoma, 2., 2., q. 63, art. 2, ad. 2, super hoc consanguinitatis
impedimento dispensare ad componendas familias gravibus invicem inimicitiis sejunctas, aut prope diem sejunfendas. Hoc enim pacto inter illas inducitur, et firmatur pax, qua nihil in hac vita praestantius.